Thông Gia
thà rằng không có đứa con dâu như vậy còn hơn. rồi cụ đưa tay lên sờ má, ôi cái vết ô nhục vẫn còn đây, giờ này vẫn còn thấy đau. Nổi nhục này muôn đời không rửa nổi, trời đất nào có hay? Cái nhục mà ông thông gia trời đánh đã dành tặng cho ông đây. Rồi từng sự việc lại trở về trong đầu óc cụ Doanh như một cuốn phim...
Cách nay hơn ba tháng,
cụ Doanh cưới vợ cho đứa con trai duy nhất. Anh Nghiệp con trai cụ đang làm
việc trong Nam
Cụ nghĩ rằng mình là
trưởng tộc, cả họ người ta nhìn vào, nên cần có một cô con dâu hiền và đảm đang
để chu toàn mọi việc. Nhất là công việc cỗ bàn tiếp khách, chẳng may mà vớ phải
cô con dâu đoảng thì cả họ người ta cười cho, đến lúc ấy thì cụ đâu còn thể
diện gì nữa. Bởi vậy mà mấy hôm đầu, cụ để ý từng tí một để mà uốn nắn cho được
một cô con dâu như ý. Người ta thường nói: “Dạy con từ thủa còn thơ, dạy vợ từ
thủa bơ vơ mới về”. Thằng con trai mình nó vô tâm, vì vậy mình phải thay mặt nó
mà rèn cho vợ nó thành dâu đảm dâu hiền mới được. Cô con dâu bị cụ để ý dữ quá
xem chừng cũng khó chịu và bực bội. Niềm ước vọng hạnh phúc khi về nhà chồng đã
tan biến trong cô khi mỗi hành động, lời nói của cô đều bị bố chồng xét nét một
cách kỹ lưỡng.
o0o
Bữa cơm hôm ấy có hai
vợ chồng cụ Doanh và đôi vợ chồng mới cưới. Giờ này nhà cũng ít người, vì hai
cô gái lớn đã lấy chồng xa. Kể ra cái khoản nội trợ thì cô dâu mới cũng đảm
đang, nhưng xem chừng cũng chưa được như ý, vì cụ Doanh là người khó tính mà. Sau
khi cô con dâu đã chuẩn bị xong bữa ăn, mọi người cùng ngồi vào mâm. Cụ Doanh
nhìn quanh một lượt: kể cũng được, món ăn sắp xếp có thẫm mỹ và nấu cũng ngon. Cụ
đang loay hoay chưa tìm được lý do gì để mà chê cả. Cuối buổi cơm, cô con dâu múc
cho cụ bát canh. Cụ nếm thử rồi đặt vội xuống mâm và nói:
- Canh gì mà nhạt như
nước ốc, cỗ bàn mà như thế này thì người ta cười cho thối mũi...
Cô con dâu đang hí
hửng, nghe cụ nói vậy thì có khác nào bị dội một gáo nước lạnh. Cô vùng vằng
đứng dậy nói lấp lửng:
- Không ăn thì thôi,
chỉ có chê là giỏi...
Rồi cô chạy vào giường
mà nằm khóc thút thít.
Chuyện gì thế này? Con
dâu dám cãi lại bố chồng ư? Cụ Doanh không còn tin vào tai mình nữa, cụ đưa
ngón tay út ngoáy ngoáy vào lỗ tai rồi hỏi vợ:
- Nó vừa nói gì vậy,
bà có nghe thấy không?
Anh con trai thì thở
dài đứng dậy mà không ăn nữa. Cụ bà vội nói:
- Thôi, con nó còn trẻ
dại, ông bỏ qua đi cho!
Cụ Doanh đứng phắt
dậy, nói lớn:
- Tha thế nào được,
làm gì có thứ con dâu cãi bố chồng xoen xoét như thế. Bảo bố nó đến đây xin lỗi
thì tôi bỏ qua. Nếu không thì trả về đàng ngoại.
Rồi cụ chắp tay mà đi
lên nhà trên. Là trưởng tộc, mỗi lời nói của cụ là một mệnh lệnh bất di bất
dịch. Cụ bà hiểu như vậy, vội chạy lại níu áo con trai nói nhỏ:
- Bố mày giận lắm đấy,
ông ấy không nói đùa bao giờ đâu. Bảo vợ con nó xin lỗi ông ấy không thì to
chuyện đấy!
Anh Nghiệp nghe mẹ nói
vậy liền thì thầm với vợ, nhưng năn nỉ thế nào vợ anh cũng không chịu xin lỗi
bố. Cô cũng không phải là tay vừa, vì thế mà không khí gia đình căng như giây
đàn, như đang sắp có chiến tranh đến nơi. Anh Nghiệp như con rối, hết van xin
bố lại năn nỉ vợ, nhưng tình hình vẫn không được cải thiện. Nhìn thấy bố giận
dỗi bực bội, vợ thì nét mặt nặng như chì, lòng anh rối như tơ vò.
Rồi không thể chịu mãi
tình trạng chiến tranh lạnh như vậy trong nhà, cụ Doanh nhờ người bắn tin lên
đằng ngoại, cụ thể ở đây là ông thông gia: “Con gái ông hỗn, dám cãi lại bố
chồng. Nếu ông không dạy bảo được thì tôi sẽ trả về đằng ngoại”. Lời nhắn của
cụ Doanh như một bức tối hậu thư, buộc nhà gái phải trả lời rõ ràng trước giờ
G. Đằng gái rối hết cả lên, sau buổi họp khẩn cấp, bố cô dâu nói: “Con mình gả
cho người ta, có cưới hỏi đàng hoàng. Vợ chồng sống với nhau cả đời, nếu cứ hôm
nay ông ta yêu cầu mình xin lỗi, thì mai ông ta sẽ bắt mình vái lạy cho mà xem”.
Vì vậy mà ông kiên quyết giữ vững lập trường, không để cho ông thông gia lấn
lướt, dù chỉ một phân. Rồi ông tuyên bố với mọi người: “Con gái tôi thông minh
xinh đẹp, giỏi giang gia giáo. Thằng Nghiệp lấy được con tôi là phúc ba đời nhà
nó. Đừng có mà được voi đòi tiên, nói với bố nó là có xin lỗi tôi thì được chứ
không đời nào tôi xin lỗi ông ta đâu”. Vì hai nhà thông gia không xa nhau lắm,
nên thông điệp này nhanh chóng đến tai cụ Doanh. Cụ liền nổi trận lôi đình, đập
bàn quát:
- Trả, trả ngay về
đằng ngoại. Tôi không có thứ con dâu cãi bố chồng như vậy, không có loại thông
gia ngông cuồng như thế!
Vợ ông nỉ non khuyên
giải:
- Xin ông bình tĩnh mà
suy nghĩ lại, nhà mình chỉ có thằng Nghiệp là con trai. Ông làm thế thì phá
hỏng hạnh phúc của con, họ hàng người ta lại cười chê cho. Ông là trưởng tộc
mà, để rồi cả họ người ta còn nhìn vào chứ!
Không ngờ cụ Doanh lại
càng giận, cụ đứng bật dậy, giơ hai tay lên trời nói lớn:
- Chính vì tôi là
trưởng tộc nên mới cần như vậy. Thử hỏi con dâu nó hỗn, coi tôi không ra gì thì
họ tộc còn ai nể phục tôi nữa. Bảo thằng Nghiệp bỏ vợ, tôi sẽ cưới cho nó con
vợ khác xinh đẹp ngoan ngoãn hơn...
Cụ bà năn nỉ thế nào
cũng không lay chuyển được ý chí sắt đá của cụ ông, chỉ còn biết sụt sịt khóc.
Lần này, với dáng vẻ oai phong của một vị Nguyên Soái lừng danh, cụ Doanh đứng
thẳng người tuyên bố:
- Mấy ngày nữa là họp
họ, tôi sẽ mời ông thông gia đến mà chứng kiến. Trước mặt họ hàng làng mạc, tôi
sẽ bố cáo với tổ tiên về đứa con dâu hư đốn này. Lúc này nếu ông ta (ông thông
gia) mà đứng ra xin lỗi thì tôi sẽ suy nghĩ lại, còn nếu vẫn ngoan cố như hôm
nay thì tôi sẽ quyết định trả lại con cho ông ta luôn. Có tổ tiên chứng giám,
mọi người ba mặt một lời, không còn ai trách cứ gì được tôi nữa!
o0o
Sự đời cũng thật trớ
trêu, nhiều khi sự việc diễn ra bất như ý, thậm chí là trái ngược với ý muốn
của con người, điều mà các cụ ta xưa vẫn gọi là gió bất ngờ đổi chiều đó mà. Những
tưởng được oai phong lẫm liệt trước mặt mọi người, ai dè lại chuốc lấy nhục nhã
ê chề. Nổi đau này thì có lẽ khó ai có thể thấm thía hơn cụ Doanh trong lúc
này.
Nhà cụ Doanh hôm nay
nhộn nhịp hẳn lên, vì có buổi họp họ. Ngoài họ hàng làng mạc ra thì cụ Doanh
còn mời thêm nhiều khách quan trọng khác đến dự nữa. Nhà cửa được trang hoàng
sạch đẹp khác với mọi ngày. Trên bàn thờ đèn nến sáng trưng, đủ thấy vẻ trang
nghiêm và quan trọng khác thường. Mọi người vào ra cẩn trọng, ai cũng khép nép
kính cẩn. Là trưởng tộc, nên hôm nay cụ Doanh là nhân vật quan trọng nhất, nhất
cử nhất động của cụ đều được mọi người dõi theo với một ánh mắt nể trọng.
Sau khi nội tộc đã họp
kín và ra quyết định quan trọng, cụ Doanh cho người nhà dọn cỗ bàn ra mời quan
khách. Mọi người cùng nhau ăn uống vui vẻ, tiếng cụng li và những lời chúc tụng
lẫn nhau vang lên không ngớt. Ông thông gia thì ngồi cùng mâm với cụ Doanh, tuy
vậy nhưng hai ông luôn tránh ánh mắt của nhau, không khí chưa có vẻ gì là thân
thiện cả. Giữa buổi tiệc, cụ Doanh bất ngờ đứng dậy chắp tay nói với quan
khách:
- Xin mời các vị tạm
dừng đũa, lắng nghe tôi có đôi điều cần bày tỏ!
Mọi người đang ăn uống
say sưa, đều nhủ nhau dừng cả lại, tất cả quay mặt về phía cụ Doanh đồng thanh
lên tiếng:
- Có việc gì xin cụ cứ
nói, chúng tôi đây xin nghe!
Được sự đồng ý của mọi
người, cụ Doanh liền bước đến trước bàn thờ tổ rồi trang nghiêm vái lạy ba lạy.
Xong rồi, với vẻ mặt xúc động cụ quay ra nói với mọi người:
- Thưa các quan khách,
hôm nay tôi có một việc hệ trọng muốn được kính cáo trước tổ tiên và bày tỏ tới
quý vị. Xin mọi người làm chứng cho thì tôi mới dám tỏ bày!
Mọi người lại đồng
thanh nói:
- Xin mời cụ cứ trình
bày!
Không khí lúc này thật
trang nghiêm, mọi người im phăng phắc để chờ nghe cái điều hệ trọng mà cụ Doanh
đang sắp nói ra, ai cũng đoán già đoán non. Người ta có thể nghe rõ tiếng đồng
hồ quả lắc đang tích tắc điểm từng tiếng một. Rồi tiếng cụ Doanh sang sảng cất
lên:
- Như mọi người đã
biết, con trai tôi mới cưới vợ. Tôi là trưởng tộc, những tưởng được đứa con dâu
hiền thảo để vẻ vang với gia tộc. Nào ngờ gặp đứa con dâu hỗn láo, dám cãi lại
bố chồng. Nhân tiện có ông thông gia đây, nếu ông thành thật dạy bảo con gái
mình thì tôi không còn câu nệ nữa, nếu không tôi sẽ trả con gái về cho ông.
Rồi cụ Doanh quay sang
nhìn ông thông gia, mọi người cũng nhất loạt hướng ánh mắt về phía ấy. Bị một vố
mất mặt trước đông người, con gái mình lại bị chỉ trích thậm tệ, ông thông gia cũng
nộ khí xung thiên đứng dậy nói lớn:
- Tôi tưởng ông là
người có học nên ăn nói cẩn thận. Nào dè ông lại chê bai con dâu trước mặt mọi
người. Ông đúng là đồ ngu!
Như bị một phát đại
bác bắn bên tai, cụ Doanh vừa mới kịp ngồi xuống liền đứng bật ngay dậy, tay
chỉ về phía ông thông gia, quát lớn:
- Ông nói ai ngu? Trả,
trả ngay đứa con dâu hư đốn. Tôi không có loại thông gia vô học như ông!...
Vừa lúc ấy người ta
nghe một tiếng “bốp” thật to, rồi thấy cụ Doanh đưa hai tay bưng mặt. Thì ra
không còn nhịn nổi lời miệt thị của cụ Doanh, ông thông gia liền giáng ngay một
cái tát trời giáng vào mặt cụ. Liền sau đó hai ông thông gia lao thẳng vào
nhau, may mà mọi người kịp ôm chầm lấy
từng người một để không xẩy ra một cuộc chiến lưỡng hổ tương tàn. Tiếng bát chén,
mâm đũa va vào nhau đổ vỡ nghe loảng xoảng. Người nhà hốt hoảng chạy đi chạy
lại thu dọn chiến trường, họ không ngờ hôm nay cụ Doanh – vị nguyên soái của họ
- lại gây ra một cuộc chiến lớn đến như vậy, thay vì nói chuyện trong ôn hòa.
o0o
Đã hết thời gian nghỉ
phép ở nhà cưới vợ, nhưng anh Nghiệp đành xin cơ quan cho nghỉ thêm mấy ngày để
giải quyết việc gia đình. Đây là chuyện nằm ngoại dự kiến, nên anh cũng không
ngờ tới. Sau cú tát của ông thông gia, cụ Doanh lồng lộn lên và đuổi thẳng cổ
vợ anh về đằng ngoại, và tuyên bố từ nay không có cô con dâu này nữa. Còn đối
với bố cô dâu thì khỏi phải nói, cụ Doanh thề trước đại chúng rằng: “Trừ phi
tôi không có mặt trên cõi đời này nữa, còn sống một ngày tôi cũng không thể
nhìn thấy mặt nó. Nổi nhục này không thể thứ tha, mối thù này thề không đội
trời chung!”. Những ngày này anh Nghiệp gần như hoảng loạn. Một mặt anh phải hứa
với bố là từ bỏ vợ, mặt khác lại phải chạy đôn đáo tới đằng ngoại để xin lỗi và
thu xếp mọi việc. Một phương án khả dĩ được đưa ra: Cô dâu tạm thời ở nhà
ngoại, mỗi lần về với vợ thì anh Nghiệp sẽ đến đây ở. Mọi việc được dấu kín mà
không cho cụ Doanh biết, chờ một thời gian cụ nguôi giận rồi sẽ tính chuyện
Châu về Hợp Phố sau. Thu xếp xong, anh Nghiệp lại trở lại cơ quan trong Nam
Kể từ hôm họp họ và
xảy ra cuộc xung đột nói trên, mấy ngày hôm nay cụ Doanh không ra khỏi nhà. Phần
vì không mặt mũi nào nhìn thấy mọi người, phần vì vết thương vẫn còn đau nhức
và sưng tấy lên. Vì vậy mà ngồi rút tỉa kinh nghiệm và suy tưởng là một việc
làm đúng đắn trong lúc này. Sự việc đã đến nước này, cụ cũng không tiếc làm gì
nữa, nhưng việc đổ vỡ mối quan hệ thông gia là rõ rồi, không thể cứu vãn được. Đúng
là ông trời tệ bạc với mình mà, ngẫm thấy người ta thông gia đối xử tử tế với
nhau mà thèm. Như cụ Đông và cụ Tiến làng bên chẳng hạn. Hai cụ thông gia này
đi đâu cũng quấn quýt có nhau, kẻ xướng người họa như Tử Kỳ gặp Bá Nha vậy. Họ
tâm đầu ý hợp thực, đúng là “Khi chén rượu lúc cuộc cờ...”, thông gia như thế
mới gọi là thông gia chứ. Đằng này mình lại...nghĩ đến đây cụ lại bất giác đưa
tay sờ lên mặt. Lại còn cái đám “Tổ hòa giải” của xã nữa chứ, con nít trẻ ranh
thì biết gì mà hòa với giải. Chúng nó hòa giải cho ai thì mười vụ có đến chín
vụ vợ chồng người ta bỏ nhau. Rõ là trò hề!
Nhưng dù sao thì cũng đã
tống khứ được cái đứa con dâu hư đốn kia ra khỏi nhà. Từ nay cụ lại được hưởng
thái bình mà không phải buồn bực nữa. Đúng là bố nào con nấy, rặt một tuồng hỗn
hào cả. Bất giác vết thương trên má lại đau nhức, cụ vội ngã lưng xuống sập gụ
để nghĩ ngơi tĩnh dưỡng như lời cụ bà đã dặn.
o0o
Buổi sáng hôm nay thật
đẹp trời, tiếng chim chuyền cành hót líu lo nghe vui tai. Khí hậu mát mẻ dễ
chịu, những giọt sương còn đọng trên giò Phong Lan mới nở như những viên kim
cương lấp lánh. Chỉ gần tiếng đồng hồ nữa thôi thì ánh mặt trời chói chang sẽ
lên cao, cái nóng sẽ bắt đầu gay gắt chiếu xuống mọi vật. Tranh thủ lúc đang
mát trời cụ Doanh pha ấm trà Thái Nguyên, rồi ngồi trước mái hiên vừa uống trà
vừa ngắm nhìn phong cảnh buổi sáng.
Chén trà ngon làm cho
đầu óc cụ tỉnh táo và cảm thấy sảng khoái hẳn. Có lẽ từ mấy tháng nay thì đây
là lần đầu tiên cụ mới có được một buổi sáng yên bình như thế này. Từ nay cụ sẽ
không còn thấy bóng dáng đứa con dâu yêu nữ trong nhà này nữa, thật là hạnh
phúc và yên tĩnh biết bao! Phong cảnh cũng chiều theo tâm trạng con người mà, cụ
thích thú lắng nghe tiếng chim hót trên cành. Ôi, tiếng chim thật dễ thương và
gần gũi biết bao, thế mà lâu nay cụ không được nghe vì cứ mở mắt dậy là cái
không khí bất hòa nặng nề nó lấn át đi mất cả. Rồi cụ đưa mắt ngắm nhìn những
chậu cảnh quen thuộc, ánh mắt đột nhiên dừng lại ở giò phong lan Hài Vệ Nữ vừa
mới nở. Đẹp quá! Thiên nhiên thật kỳ diệu đã ban tặng cho con người cái giống
Lan tím biếc và mượt như nhung, hình dáng thì như chiếc hài của cô Tấm ngày xưa
vậy. Chiếc hài mà Hoàng Tử đã dùng để tìm lại người vợ yêu quý của mình. Giò
Lan được treo trên hàng hiên đang đung đưa trong gió, chùm hoa phô ra những ánh
biếc với hình chiếc hài ngồ ngộ.
Cụ Doanh ồ lên thích thú, rồi bất chợt cụ đứng
dậy chắp hai tay ra sau lưng mà bước ra tận hàng hiên. Cứ thế cụ đi đi lại lại
không biết bao nhiêu lần bên dưới giò Lan để mà ngắm nghía. Tức cảnh thành thơ,
cụ buộc miệng ngâm khe khẽ:
Líu lo chim chóc
chuyền cành
Hài Lan Vệ Nữ còn dành
đợi ai?
Đợi người quân tử anh
tài
So chân ướm thử vắn
dài, thấp cao
Ngâm xong cụ vuốt râu
khoái trá mà tự thán phục cái tài thơ của mình. Mãi thơ thẩn ngâm vịnh mà cụ quên
rằng ánh mặt trời đã lên cao. Cụ bà cũng đã thức dậy và đang lục tục làm mấy
công việc hàng ngày quen thuộc, từ ngày đứa con dâu bỏ về đàng ngoại thì cụ lại
phải tự tay làm lấy mọi việc. Thấy thời gian riêng tư buổi sáng dành cho mình
đã hết, cụ Doanh quay bước trở vào nhà, chợt nghe thấy tiếng chào phía sau
lưng:
- Con chào cụ, buổi
sáng cụ dậy sớm thế cơ ạ?
Cụ Doanh quay lưng
lại, thấy một anh thanh niên trạc tuổi thằng Nghiệp nhà cụ vừa mới dắt xe vào
sân. Cụ nhìn anh ta từ đầu đến chân rồi hỏi:
- Chào anh, anh là...
- Thưa cụ, con là bạn
làm cùng cơ quan với anh Nghiệp. Nhà cháu ở xã bên, hôm nay cháu về thăm nhà,
nhân tiện anh Nghiệp có gửi quà về biếu cụ ạ!
Nghe thấy thế, cụ
Doanh liền nói:
- Vậy thì mời anh vào
nhà xơi nước.
Anh thanh niên theo
chân cụ Doanh vào nhà. Sau tuần trà
cụ hỏi:
- Nào, thằng con tôi nó có khỏe
không? Nó không còn tơ tưởng gì đến con vợ hư hỏng nữa chứ?
- Dạ anh Nghiệp khỏe, anh ấy chỉ lo
công việc và nhớ đến cụ. Còn chuyện vợ con thì anh ấy đã quên rồi ạ!
Cụ Doanh gật đầu hài lòng, như vậy
là thằng con trai nó biết thương cha, biết nghe lời cha. Vậy nó cũng xứng đáng
với tổ tiên nguồn cội.
Rồi anh thanh niên trao cho cụ bức
thư anh Nghiệp gửi cho bố, kèm theo chiếc phích nước của Tàu vỏ nhựa lấp lánh
mà cụ ưa thích dùng để pha trà. Cụ Doanh vui vẻ nhận quà và thư. Vì đang vội
nên anh nhanh nhảu chào cụ và xin phép ra về. Ra đến sân anh dừng lại lúi húi để
buộc đồ đoàn. Chợt một tiếng xoảng vang lên chát chúa, chiếc phích anh Nghiệp
mới mua tặng bố bị ném vỡ vụn ngay dưới chân anh. Không dám dừng lại hỏi lý do,
anh vội dắt xe nhanh ra cổng. Đến đây anh mới dừng lại kiểm lại món đồ thì bất
giác giật mình « Chết rồi! mình đưa nhầm thư anh Nghiệp gửi vợ cho ông cụ
rồi ». Anh chợt hiểu ra nguyên nhân mà chiếc phích bị ném vỡ kia. Nhanh
chóng, anh lên xe chạy thẳng một mạch. Về phía cụ Doanh, sau khi nhận quà của
con trai liền vui vẻ mở thư ra đọc. Vừa mới mở lá thư, cụ đã thấy ngay dòng
chữ « Gửi Thanh Phương, vợ yêu quý của anh... ». Cụ liền nổi
trận lôi đình, tiện tay mà vớ luôn chiếc phích ném ra ngoài sân, miệng chửi
vung lên:
- Chúng mày định lừa ông già này
hả...
Rồi cụ chạy vội ra sân để toan cho
kẻ đồng đảng kia một bài học, nhưng cả người và xe đã không còn ở đó nữa.
19.6.2012
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét