Chun Han Wong

Đông Nam Á: Thế giới mạng trở nên phức tạp trong bối cảnh bất đồng chính kiến gia tăng (Chun Han Wong)

"...tốc độ mà những quốc gia như Singapore, Malaysia, Campuchia và Việt Nam

đang tiến hành áp đặt các biện pháp kiểm soát lại gây lo ngại cho những người ủng hộ nhân quyền, họ sợ rằng việc hạn chế tự do internet hơn nữa có thể bóp nghẹt tự do ngôn luận và tước đi sinh lực của nền kinh tế".

Chun Han Wong (The Wall Street Journal, 12.6.2013)

Bản dịch của Luna Nguyen (Defend the Defenders)

Chính phủ các nước Đông Nam Á đang viện tới những công cụ pháp lý mới và những quyền lực nhà nước hà khắc trong bối cảnh hệ thống internet ngày càng cho phép các công dân trẻ tuổi chỉ trích các nhà lãnh đạo chính trị "bám trụ" quá lâu.

Không phải tất cả các quốc gia Đông Nam Á này đều hiệu quả như Trung Quốc cùng "Vạn lý Tường lửa" nổi tiếng của nó, thứ có thể lọc tất cả từ các bài viết trên microblog cho đến việc tìm kiếm thông tin thông thường trên internet. Tuy vậy, tốc độ mà những quốc gia như Singapore, Malaysia, Campuchia và Việt Nam đang tiến hành áp đặt các biện pháp kiểm soát lại gây lo ngại cho những người ủng hộ nhân quyền, họ sợ rằng việc hạn chế tự do internet hơn nữa có thể bóp nghẹt tự do ngôn luận và tước đi sinh lực của nền kinh tế.

Tháng này, Singapore đã áp đặt các biện pháp kiểm soát có chủ đích lên các phương tiện truyền thông internet, trong khi đó Malaysia cho biết họ có thể bổ sung một số quy định về Internet nhằm mục đích bảo vệ trẻ vị thành niên. Campuchia thì đang cân nhắc các luật lệ bài trừ tội phạm internet mà theo các nhà hoạt động thì chúng có thể được sử dụng nhằm chống lại những người chỉ trích chính phủ, cũng như Philippines đang phải chống chọi với những thách thức pháp lý nhằm vào đạo luật tương tự được thông qua vào năm ngoái của họ. Trong khi đó, đến thời điểm này của năm 2013, Việt Nam đã bỏ tù số blogger bất đồng chính kiến nhiều hơn cả năm 2012.

Những nỗ lực như thế diễn ra giữa lúc khả năng truy cập internet băng rộng và di động đang phát triển nhanh chóng ở Đông Nam Á, nơi có vài trong số những nền kinh tế đang phát triển với tốc độ nhanh nhất trên thế giới. Các nhà phân tích cho rằng kết quả là các tầng lớp trung lưu mới nổi của khu vực được đào tạo tốt hơn và ít tôn trọng giới quan chức hơn.

Theo Cythia Wong, chuyên gia nghiên cứu Internet kỳ cựu của tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch (Washington), "nhiều chính phủ đang bắt tay vào kiểm soát Internet vì lo sợ cách thức mà các phương tiện truyền thông xã hội có thể hỗ trợ sự tranh luận tự do hoặc các phong trào xã hội", đặc biệt là ở những quốc gia đã áp đặt ảnh hưởng hoặc sự kiểm soát nặng nề lên các phương tiện truyền thông truyền thống.

Tuy vậy, "nhiều chính phủ lại đang vật lộn để hiểu hệ thống internet hoạt động như thế nào… Kết quả là họ mở rộng phạm vi áp dụng của các đạo luật truyền thông truyền thống sang lĩnh vực internet một cách hoàn toàn vô lý, trước sự khác biệt về công nghệ".

Trong trường hợp của Singapore, các nhà phân tích cho rằng các biện pháp mới đánh dấu một sự chuyển hướng khỏi cái gọi là phương pháp tiếp cận quản lý "chạm nhẹ" (light touch), theo đó Đảng Nhân dân Hành động nhìn chung không áp đặt ảnh hưởng nhà nước nặng nề lên các phương tiện truyền thông trực tuyến như đối với báo đài chính thống.

Các quan chức nhấn mạnh rằng những quy định mới nhằm mục đích làm cho các quy định pháp luật về truyền thông trở nên hài hoà chứ không nhằm hạn chế bất đồng chính kiến trên mạng. Các nhà hoạt động e ngại rằng Đảng Nhân Dân Hành Động (vốn chi phối Singapore từ năm 1959) đang tìm cách ngăn Internet cung cấp thêm động năng cho những người chỉ trích chính phủ, đặc biệt là sau những thành công có tính lịch sử của phe đối lập trong các cuộc bầu cử gần đây.

Tại Malaysia, các giới chức đã cân nhắc việc bổ sung các biện pháp kiểm soát mạng sau khi liên minh Mặt trận Quốc gia (nắm quyền từ năm 1957), giành chiến thắng sít sao trong cuộc bầu cử tháng Năm vừa qua trước một phong trào đối lập vốn dựa nhiều vào các phóng viên báo mạng và truyền thông xã hội để thu hút sự ủng hộ. Thủ tướng Najib Razak đã gạt bỏ việc tuân thủ các quy định theo kiểu Singapore, nhưng lại đề xuất rằng các biện pháp tự quản lý có thể được theo đuổi nhằm khuyến khích các chủ blog và website tin tức tiết lộ danh tính. Bất kì quy định tiếp theo nào cũng sẽ tuân theo một đạo luật mới thông qua vào năm ngoái, vốn buộc các nhà trung gian internet (như những người chủ hệ thống Wi-Fi hoặc các biên tập viên trang mạng) phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với những tài liệu được cho là khích động hoặc bôi nhọ phát tán thông qua tài khoản của họ.

Theo Fathi Aris Omar, biên tập viên của cổng thông tin độc lập Malaysiakini, "những điều luật như thế tạo ra một trình tự bí mật cho việc kiểm soát internet, và có thể đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng thậm chí ngay cả khi chính phủ chưa sử dụng chúng ngay lúc này".

Bộ trưởng thông tin và truyền thông đa phương tiện Malaysia, ông Ahmad Shabery Cheek cho biết chính phủ đã xem xét quy định bảo vệ trẻ vị thành niên khỏi những nội dung internet phản cảm nhưng lại nói rằng quốc gia này "vẫn giữ nguyên cam kết đối với tự do ngôn luận", thứ tự do đồng hành với trách nhiệm dành cho những người sử dụng mạng.

Tại Philippines, quốc gia được biết với nền báo chí tự do, đã hoãn thực thi một đạo luật chống tội phạm mạng trước những thách thức về pháp lý của các phóng viên và các nhà hoạt động nhân quyền. Những người chỉ trích công kích rằng định nghĩa của nó về phỉ báng trên mạng là quá rộng, hình phạt đưa ra thì quá nặng (tối đa 12 năm tù), cũng như những quyền hạn điều tra thì quá rộng nên có thể xâm phạm quyền riêng tư. Điều này khiến các cơ quan chức năng phải đề xuất những sửa đổi, lưu ý đến những quan ngại như thế.

Campuchia đang suy nghĩ về một đạo luật chống tội phạm mạng mà các nhà hoạt động rằng nó có thể được dùng để hạn chế chỉ trích nhằm vào thủ tướng Hun Sen, người đã tại vị quá lâu. Tháng 12 vừa rồi, các nhà chức trách Phnom Penh đã cấm các quán cà phê Internet hoạt động trong vòng bán kính 500 m từ bất kì trường học hoặc cơ sở giáo dục nào. Một động thái mà các nhà chức trách nói rằng nhằm hạn chế trẻ em tiếp cận những nội dung phản cảm như sách báo khiêu dâm, tuy nhiên các nhà hoạt động lại chỉ trích quy định này là nhằm đàn áp các nhà bất đồng chính kiến trên mạng.

Thái Lan thì bị chỉ trích rằng các nhà chức trách sử dụng luật quân chủ và tội phạm máy tính để giám sát internet và cản trở các đối thủ tiềm năng. Vào tháng 5/2012, một chủ trang web ở Thái đã bị kết tội vì đã không nhanh chóng xóa những bình luận được coi là xúc phạm nhà vua. Bà bị phạt và kết án tù treo.

Tại quốc gia láng giềng Việt Nam, đảng cộng sản đã mở rộng chiến dịch đàn áp giới blogger vì bị cho là đăng những bài viết chống chính quyền.

Một điểm sáng cho các quyền tự do mạng đã được mở rộng là Myanmar, nơi mà chính quyền bán dân sự đã cho phép những quyền tự do báo chí lớn hơn và thúc đẩy việc sử dụng internet như một phần sống của mọi người trong những cải cách rộng lớn về kinh tế và chính trị nhằm mục đích hiện đại hóa một đất nước nghèo khó do một nửa thế kỷ dưới chế độ quân sự. Tuy nhiên, các điều luật hà khắc trước đây từng được sử dụng để bỏ tù phóng viên, người bất đồng chính kiến vẫn còn nguyên đó.

Theo các nhà phân tích, các phương thức này rất có thể vẫn được duy trì bởi những chính phủ thiếu các nguồn lực tiên tiến để kiểm soát internet. Mặc dù vậy, vẫn có những nỗ lực giám sát song phương từ các chính phủ phương Tây, bao gồm chương trình bí mật Prism của Mỹ. Chương trình đã thu thập thông tin từ các công ty internet của Mỹ với mục đích giám sát nước ngoài, đã bị cựu nhân viên Cơ quan An ninh Quốc gia, Edward Snowden tiết lộ. Các quan chức Mỹ đã bảo vệ chương trình và xem xét việc truy tố Snowden, người được biết lần cuối ở Hong Kong sau khi đã dành cho một tờ báo ở đây cuộc phỏng vấn phát hành vào thứ Tư.

Robin Mansen, giáo sư về truyền thông mới và Internet tại Trường Kinh tế London cho biết : "Thứ cân bằng đặt giữa tự do ngôn luận và bảo mật là một câu hỏi mở và gây tranh cãi. Truyền thống thì hoàn toàn khác biệt giữa các quốc gia Đông Nam Á nhưng câu hỏi này thì lại tương đồng".

Tại Singapore, hơn 1000 người biểu tình chống các quy định mới về việc cấp giấy phép Internet vào thứ Bảy vừa qua. Đây là cuộc biểu tình hiếm hoi tại quốc gia có trật tự cao này. Hàng chục người mặc áo thun đen tuần hành với các biểu ngữ và bày tỏ thái độ thành kính trước một tấm bia mộ giả với những lời lẽ tiếc thương cho cái chết cảm nhận được của tự do ngôn luận.

Theo Bridget Welsh, nhà khoa học chính trị tại trường Đại học Quản trị Singapore, sự phản ứng mạnh mẽ và bất ngờ như vậy cho thấy sự kiểm duyệt mạnh tay hơn có thể phản tác dụng trước sự trỗi dậy của một tầng lớp trung lưu am hiểu công nghệ. "Các chính phủ đang nhìn về quá khứ trong khi thực tế là họ đang tìm cách quản lý tương lai".

James Hookway tại Bangkok và Celine Fernandez tại Kuala Lumpur đã đóng góp cho bài viết này.

Chun Han Wong (The Wall Street Journal, 12.6.2013)

Bản dịch của Luna Nguyen (Defend the Defenders)

Nguồn: Wall Street Journal

Tìm đọc thêm:  vietnamhumanrightsdefenders.net 

In Southeast Asia, the Web Gets Tangled Amid Dissent

Posted on June 14, 2013 by DtD|

By Chun Han Wong

The Wall Street Journal (12.6.2013)

Southeast Asian governments are reaching for new legal tools and raw state powers as the Internet increasingly enables younger citizens to criticize their long-serving political leaders.

Not all these countries are as effective as China and its famed “Great Firewall,” which filters everything from microblog posts to ordinary Internet searches. But the speed with which countries such as Singapore, Malaysia, Cambodia and Vietnam are moving to impose Web controls is worrying human-rights advocates, who fear further curbs on Internet freedoms could suppress free speech and strip these economies of their vitality.

Singapore this month imposed targeted controls on Internet news media, while Malaysia says it could introduce additional Internet regulations in the name of protecting minors. Cambodia is considering anticybercrime legislation that activists say could be used against government critics, just as the Philippines battles legal challenges against its own such law passed last year. Vietnam, meanwhile, has jailed more dissident bloggers so far this year than in the whole of 2012.

Such efforts come amid a rapid expansion of broadband and mobile Web access in Southeast Asia, home to some of the world’s fastest-growing developing economies. The upshot, analysts say, is that the region’s emerging middle classes are better educated and less deferential toward political incumbents.

“Many governments are starting to regulate the Internet out of fear of how social media can support unfettered debate or social movements,” particularly in countries that already exert heavy influence or control over traditional media, said Cynthia Wong, senior Internet researcher at Washington-based advocacy group Human Rights Watch.

But “many governments are still struggling to understand how the Internet works…As a result, they are extending traditional media laws to the Internet that don’t really make sense, given how different the technology is,” Ms. Wong said.

In Singapore’s case, analysts say the new measures mark a departure from a so-called “light touch” regulatory approach, under which the ruling People’s Action Party has largely spared online media from the heavy state influence applied to mainstream newspapers and broadcasters.

Officials have stressed that the new rules are meant to harmonize its media laws and aren’t meant to curb online dissent. Activists fear that the PAP - which has dominated Singapore since 1959 - is trying to prevent the Internet from providing further momentum to critics, particularly after historic opposition gains in recent elections.

In Malaysia, authorities had considered more Web controls after the National Front coalition, in power since 1957, narrowly won elections last month against an opposition movement that relied heavily on Internet-based journalists and social media to garner support. Prime Minister Najib Razak ruled out following Singapore-style regulations, but suggested that self-regulatory measures could be pursued to encourage blog and news Website owners to reveal their identities. Any further rules would follow in the wake of a new law passed last year that makes Internet intermediaries - such as owners of Wi-Fi connections or website editors - legally accountable for material considered inflammatory or libelous spread through their accounts.

“Such laws provide a backdoor route for controlling the Internet, and could pose a serious threat even if the government doesn’t use them immediately,” said Fathi Aris Omar, editor of popular independent news portal Malaysiakini.

Malaysian Communication and Multimedia Minister Ahmad Shabery Cheek said the government was considering regulation to protect minors from objectionable online content, but said the country “remains committed to freedom of expression” that comes with accountability for Web users.

In the Philippines - known for its freewheeling press - a new anticybercrime law has been suspended amid legal challenges from journalists and rights activists. Critics have attacked its broad definition of online libel, the harsh penalties it prescribes - up to 12 years in jail - and extensive investigative powers that could infringe on privacy, prompting authorities to propose revisions taking such concerns into account.

Cambodia is thinking about an anticybercrime law that activists fear could be used to curb criticism against long-serving Prime Minister Hun Sen. Already, Phnom Penh authorities in December banned Internet cafes from operating within a 500-meter radius of any school or educational institution - a move that authorities say is meant to limit children’s access to objectionable material like pornography, but one that is criticized by activists as a crackdown on online dissent.

Then there is Thailand, where critics say authorities have used lèse-majesté and computer-crime laws to police the Internet and deter potential rivals. In May 2012, a Thai webmaster was convicted for failing to quickly delete commentary deemed insulting toward the monarchy. She was fined and given a suspended prison sentence.

In neighboring Vietnam, the ruling Communist Party has extended a crackdown on bloggers for allegedly posting antigovernment articles.

One bright spot for expanded Web freedoms is Myanmar, where a quasicivilian government has allowed greater press freedoms and promoted Internet usage as part of broad economic and political changes aimed at modernizing the impoverished country as it emerges from half a century of military rule. Nonetheless, repressive laws previously used to jail journalists and dissidents remain on the books.

Such methods will likely be retained by governments that lack advanced resources for Internet policing, analysts say. Even so, there are also parallels with surveillance efforts by some Western governments, including the secret U.S. Prism program that obtains information from American Internet firms for foreign-surveillance purposes, recently exposed by former National Security Agency contractor Edward Snowden. U.S. officials have defended the program and are considering prosecuting Mr. Snowden, who was last known to be in Hong Kong, where he gave a newspaper interview published Wednesday.

“What the balance should be between freedom of expression and security is an open and contested question,” said Robin Mansell, a new-media and Internet professor at the London School of Economics. “Traditions are clearly different in countries in Southeast Asia but the question is similar.”

In Singapore, more than 1,000 people protested Saturday against the new Internet licensing rules, a rare demonstration in the regimented city-state. Dozens donned black T-shirts, paraded placards, and paid respects to an ersatz tombstone lamenting the perceived death of free speech.

Such backlash shows how greater censorship can backfire given the rise of a technologically savvy middle class, said Bridget Welsh, a political scientist at the Singapore Management University. “Governments are looking to the past when the reality is that they are trying to manage the future.”

 - James Hookway in Bangkok and Celine Fernandez in Kuala Lumpur contributed to this article.

- See more at: vietnamhumanrightsdefenders.net