Trần Mạnh Hảo

Thùng rỗng kêu to
Trong bài phát biểu cảm tưởng sau khi nhận giải A cuộc thi thơ (và văn) của tạp chí Văn Nghệ Quân Đội trong ngày lễ trao giải 04-02-2010, ông Nguyễn Linh Khiếu - tiến sĩ triết học Marx–Lenin chuyên về định hướng xã hội chủ nghĩa đang công tác tại tạp chí Cộng Sản, đã hùng hồn tuyên bố như sau:

“… Làm nghề báo, tôi có dịp đến mọi miền đất nước. Tôi đã đến và xúc động với các chiến sỹ biên phòng Mèo Vạc, Đồng Văn, đến những bến cảng Năm Căn, Cam Ranh đến những chứng tích Sơn Mỹ, thành cổ Quang Trị, Đồng Lộc, Khe Sanh, Nghĩa trang Trường Sơn... và những bài thơ đã ra đời từ chính cảm xúc chân thành trong các chuyến đi đó. Khi đã đến đó rồi thì không nhà thơ nào có thể viết những câu thơ nhạt nhẽo, không được phép viết những câu thơ dở. Chỉ có kẻ vô phúc mới thấy những câu thơ viết về máu và cái chết là dở.
Tôi là một nhà thơ chuyên nghiệp. Hai chục năm qua tôi luôn được đánh giá là một trong những nhà thơ tiên phong cách tân và đổi mới thơ ca quyết liệt và đã đạt những thành tựu cách tân được ghi nhận. Hoa Mộc miên biên giới, Mưa rơi dọc Cam Ranh, Những thiếu nữ ngoại quốc đứng khóc ở Sơn Mỹ là những bài thơ mới nhất, hay nhất của tôi viết về người lính, chiến tranh cách mạng và tình yêu Tổ quốc. Trao giải cho các bài thơ này của tôi, Tạp chí Văn nghệ quân đội không chỉ trao giải cho những bài thơ hay viết về người lính, chiến tranh cách mạng và tình yêu Tổ quốc mà còn trao giải cho xu hướng đổi mới và cách tân thơ Việt Nam gắn liền với những vấn đề trong đại của Tổ quốc, dân tộc và thời đại. Ở góc độ này, cuộc thi đã rất thành công khi góp phần khẳng định và cổ vũ những giá trị văn hóa mới của dân tộc và thời đại…”
Chúng tôi rất lấy làm lạ, một vị tiến sĩ triết học Marx–Lenin như ông Linh Khiếu mà không hiểu được một vấn đề cơ bản của sáng tạo văn nghệ : muốn có được tác phẩm giá trị cần phải có tài năng. Ông Khiếu đã tước bỏ yếu tố căn bản nhất để sáng tạo ra một bài thơ hay, một cái truyện ngắn hay, một bức tranh, bản nhạc hay là vấn đề tài năng của người nghệ sĩ. Ông Linh Khiếu tuyệt đối hóa yếu tố tâm huyết là yếu tố duy nhất tạo ra giá trị nghệ thuật, nên ông mới dám nói rằng, chỉ cần đến những nơi gian khổ nhất, hi sinh nhất của người lính, bất cứ nhà thơ nào cũng cho ra được tác phẩm hay: “Khi đã đến đó rồi thì không nhà thơ nào có thể viết những câu thơ nhạt nhẽo, không được phép viết những câu thơ dở. Chỉ có kẻ vô phúc mới thấy những câu thơ viết về máu và cái chết là dở”…
Ông Linh Khiếu đưa ra luận điểm: phàm những ai đến chỗ sống chết của bộ đội để làm thơ, để viết truyện thì tất tất đều hay ho cả, tuyệt đối không có thơ dở ở chốn thiêng liêng này để biện minh cho việc làm ra những bài thơ dở của ông. Ông Khiếu còn thòng một câu lên án kẻ nào dám chê thơ viết ở biên giới của ông dở là kẻ vô phúc. Bởi vì chúng tôi (TMH) vừa viết bài chê chùm thơ ông Linh Khiếu và bài thơ dài của ông Nguyễn Thanh Mừng nhận được giải A của tạp chí VNQĐ là những bài thơ rất dở trong bài: “Khi thơ dở lên ngôi” đã in trên hàng chục website. Tất nhiên, mấy chữ “kẻ vô phúc” này ông Khiếu dùng để mắng chúng tôi.
Ở chỗ này, tiến sĩ triết học Mác-xít Linh Khiếu dường như chưa qua lớp vỡ lòng chủ nghĩa Mác nên mới dám truất quyền phê bình của mọi người trước những bài thơ “độc quyền hay” của ông; rằng ai dám phê bình những câu thơ viết về máu, viết về cái chết của ông và các ông đều là những kẻ vô phúc. Nếu ông tiến sĩ Mác –xít này đã qua lớp mẫu giáo chủ nghĩa Mác, chắc hẳn ông đã biết phê bình, phê phán, phản biện, đối lập, tranh luận, biện luận là những vũ khí triết học căn bản của các nhà khai sáng ra chủ nghĩa cộng sản.
Khi ông Khiếu cho mình và những nhà thơ nào đến với nơi hi sinh sống chết của người lính được độc quyền làm thơ hay, không còn khả năng làm thơ dở, đồng thời ông nhân danh máu và cái chết để cấm ai dám phê bình món thơ hay này của các ông, rõ ràng ông Linh Khiếu chưa một ngày học về môn mỹ học Mác-Xít . Cho phép tôi được hoài nghi cái học vị tiến sĩ triết học của ông không biết là học thật hay học giả ? Nếu chỉ lấy món “duy tâm huyết” ra mà định giá trị của thơ, thì hàng vạn chiến sĩ đang ở ngoài biên giới, hải đảo đã từng làm thơ trên các tờ báo tường đại đội, hẳn còn tâm huyết bằng trăm lần ông Khiếu cưỡi ngựa xem máu và xem cưỡi ngựa xem cái chết ? Theo lập luận của ông Linh Khiếu thì chắc hàng nghìn nhà thơ chiến sĩ trong đội hình đại đội kia đã trở thành các thi hào thi bá hết!
Viết ra mấy câu văn đơn giản như thế mà ông tiến sĩ triết học Linh Khiếu đã phạm những sai lầm căn bản về quan niệm thẩm mỹ mà một học sinh lớp bảy đã không được quyền sai phạm như trên, đặng ông mở hết công suất kiêu căng ra mà ca ngợi mình làm người đọc đến phát ngượng. Trong lịch sử văn học nước nhà và thế giới, chưa từng có “nhà thơ” nào dám huyênh hoang phách lối, kiêu ngạo đến phát cuồng như ông nhà thơ “độc quyền làm thơ hay” này: “Hai chục năm qua tôi luôn được đánh giá là một nhà thơ tiên phong cách tân và đổi mới thơ ca quyết liệt và đã đạt được những thành tựu cách tân được ghi nhận. Hoa mộc miên biên giới, Mưa rơi dọc Cam Ranh, Những thiếu nữ đứng khóc ở Sơn Mỹ là những bài thơ mới nhất hay nhất của tôi viết về người lính….Trao giải cho các bài thơ này của tôi, TC.VNQĐ không chỉ trao giải cho những bài thơ hay viết về người lính….mà còn trao giải cho xu hướng đổi mới cách tân thơ Việt Nam gắn với những vấn đề trọng đại của Tổ quốc, dân tộc và thời đại…
Xin chào nhà cách tân thơ hiện đại Việt Nam Nguyễn Linh Khiếu. Chúng tôi xin in kèm hai bài thơ được giải A của ông Linh Khiếu dưới bài viết này để quý độc giả tỏ tường nhà cách tân thơ Việt Nam đang đưa thơ xuống vực thẳm của sự dở hay lên đỉnh cao chói lọi của sự hay ho ? Riêng bài thơ “Mưa rơi dọc Cam Ranh” của ông Khiếu (cùng được giải A) dù chúng tôi đã dùng công cụ tìm kiếm www.google.com cũng không thấy bài thơ này lên mạng. Chắc website VNQĐ vì thực hiện lời dạy của ông bà ta: “Đẹp tốt khoe ra, xấu xa đậy điệm” chăng?
Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du với kiệt tác thi ca Truyện Kiều thiên tài đến thế mà vẫn hết sức khiêm tốn khi nói về tác phẩm của mình: “Lời quê góp nhặt dông dài / Mua vui cũng được một vài trống canh”. Nay ông tiến sĩ triết học định hướng xã hội chủ nghĩa Nguyễn Linh Khiếu mới viết được mấy bài thơ dở mà dám vỗ ngực khoe khoang mình là nhà cách tân thơ hiện đại Việt Nam thì quả là ông có vấn đề thần kinh bị bệnh hoang tưởng, hay bệnh vĩ cuồng? Đúng là “thùng rỗng kiêu to”…

Sài Gòn ngày 22-02-2010 ( mùng chín tết Canh Dần khai bút)
T.M.H.

Phụ lục: Hai bài thơ đạt giải A của tác giả Nguyễn Linh Khiếu
Nguyễn Linh Khiếu - Những thiếu nữ ngoại quốc đứng khóc ở Sơn Mỹ
một sớm mai miền Trung thanh bình
cây cối tốt tươi đang mùa đơm hoa kết trái
tôi thấy những thiếu nữ ngoại quốc đứng khóc ở chứng tích Sơn Mỹ
nước mắt ròng ròng tội nghiệp họ níu díu ôm nhau
*
những thiếu nữ ngoại quốc đứng khóc ở chứng tích Sơn Mỹ
những da trắng da vàng da đen da đỏ
họ đến từ đâu trên trái đất này
có ai người Mỹ người Pháp người Nhật người Tàu và người Hàn Quốc
chiến tranh để lại đất này biết bao chứng tích đau thương
*
buổi sáng một dải miền Trung nắng gió thanh bình
những thiếu nữ ngoại quốc ôm nhau thảm thiết
nơi đây một buổi sáng lính Mỹ đã tàn sát 504 người dân vô tội
xác của họ vẫn nằm rải rác quanh đây
hồn của họ vẫn xếp hàng quanh chứng tích
mắt của những người bị giết vẫn nhìn ta im lìm
*
những thiếu nữ ngoại quốc đứng khóc ở chứng tích Sơn Mỹ
có ai là người Mỹ người Pháp người Nhật người Tàu và người Hàn Quốc
còn khóc được nghĩa là còn trong sạch
nước mắt có ngăn được tội ác
nước mắt có xoa dịu những chứng tích đau thương.
Quảng Ngãi, 22. 12. 2005
Nguyễn Linh Khiếu - Hoa Mộc Miên Biên Giới
chẳng hiểu sao lần nào qua biên giới
hoa mộc miên cũng rực đỏ triền sông rực đỏ vách núi rực đỏ tâm can
mộc miên đỏ một trời biên viễn
như máu tươi ròng rã ngàn năm
*
dưới gốc mộc miên người lính biên phòng cùng ta nâng chén
người xa nhà rượu ngô như lửa đêm đông
thanh vắng vẳng tiếng hoa tầm tã
khuya khoắt bóng ai rình rập dưới triền sông
*
có ai trồng mộc miên biên giới
hay biên cương cây tìm đến mọc lên
hoa cứ máu tươi suốt ngàn năm tê tái
cây cứ sừng sững mướt xanh cột mốc biên cương.

Hà Giang, 27. 2. 2009

Không có nhận xét nào: